De KNVB worstelt, Katwijk wikt en weegt

In de jarenlange soap rondom het openbreken van de scheiding tussen amateur en profvoetbal heeft de KNVB een aantal ingrijpende stappen genomen.

Ten eerste is besloten om de Jupiler League uit te breiden naar 20 teams door deze met maximaal 2 amateurclubs (Achilles'29 en Katwijk) uit te breiden en verder op te vullen met beloftenteams van BVO's. 

Ten tweede wil de KNVB in seizoen 2015-2016 de huidige optionele promotieregeling tussen topklasse en Jupiler League omzetten in een verplichte promotie.

De KNVB worstelt

De basis van de worsteling van de KNVB zit in de wil om de scheiding tussen amateur- en profvoetbal op te heffen, zodat er gezonde druk van onderaf op het profvoetbal komt te ontstaan.
Het lijkt een simpel op te lossen probleem maar er zijn 2 aspecten die dit proces dwarsbomen:

• een groot sportief en financiëel gat tussen amateurs en profs
• het recht van zaterdagclubs om niet op zondag te spelen

Het sportieve en financiële gat heeft de KNVB proberen te dichten door de topklasse op te richten in de verwachting dat het spelniveau omhoog zou gaan. Daarbij werd voorspeld dat toeschouwersaantallen drastisch zouden toenemen en financiële inkomsten dito mede ook door grotere exposure en TV-gelden. 

Deze doelen zijn na 3 jaar bij lange na niet bereikt; sterker nog het financiële gat lijkt zelfs groter te zijn geworden. En dat alles lijkt er niet beter op te worden als een topclub als Katwijk uit de topklasse verdwijnt, waarmee naast het verdwijnen van een sportief hoogwaardige topklasser ook het aantal lucratieve derby's/regiowedstrijden verder afneemt.

Daarnaast ligt er inmiddels een voorstel van verplichte promotie vanaf seizoen 2015-2016, waarbij en-passant ook nog even aan het zaterdagrecht wordt getornd. Vandaag gaan de clubs daarover in beraad en de verwachting is dat er stevig verzet komt, omdat licentie-eisen binnen de Jupiler League te hoog blijven en principiële zaterdagclubs er niet over peinzen om op zondag te gaan spelen.  Zie ook het artikel hierover op VoetbalOpZaterdag en een eerder artikel over het zaterdagrecht op deze blog.

De huidige pilot met de 2 kampioenen van de topklasse roept verder vraagtekens op. Want deze pilot gaat volgens de KNVB niet maatvoerend zijn voor de wijziging die de KNVB in 2015 wil doorvoeren. De pilot lijkt daarom alleen bedoeld om te toetsen of topklassers in 2 jaar tijd zodanig kunnen opschalen dat ze wel aan de licentie-eisen kunnen voldoen. Het lijkt me een lastig te bereiken doel in deze barre economisch tijden. Achilles'29 en mogelijk Katwijk zijn de proefkonijnen.

De KNVB zou beter alle energie kunnen stoppen in het dichten van het gat tussen betaald- en amateurvoetbal, voordat het overgaat verplichte promotie en de zaak niet te forceren zoals men nu van plan is Anders wordt mogelijk niet alleen het plafond uit het amateurvoetbal verwijderd maar ook de bodem onder het betaald voetbal.

Voorlopig lijkt de worsteling van de KNVB nog niet voorbij. 

Katwijk wikt en weegt

Achilles'29 heeft inmiddels besloten om de stap naar de Jupiler League te wagen. Katwijk staat nu voor dezelfde beslissing, maar is i.t.t. Achille'29 pas kort geleden aangehaakt in dit proces. Gisteren werden de voorwaarden bekend; dinsdag 4 juni dient er besloten te worden.

Het bestuur van Katwijk lichtte dit proces gisteren toe op de website van de club: http://www.vvkatwijk.nl/actueel/artikel/3586?



Het zal een lastig proces worden omdat de gevolgen van dit besluit groot kunnen zijn voor de club zoals:

• spelen van uitwedstrijden en mogelijk enkele thuiswedstrijden op doordeweekse avonden legt een fors tijdsbeslag op werkende spelers en de vele vrijwilligers van de club
• opschaling veiligheidmaatregelen
• opschaling organisatorische aspecten
• andersoortige exposure voor sponsoren; het is de vraag of dit interessant is voor alle bestaande sponsoren en hoe groot het draagvlak daar is
• het risico dat Katwijk komende jaren onderin de Jupiler League bungelt is groot omdat de trainingsarbeid veel lager ligt dan bij de profclubs
• het risico van degradatie (mogelijk zelfs naar het zondagvoetbal) en de financiële consequenties die dat kan hebben nadat er eerst is opgeschaald.

Het bestuur van Katwijk zal de leden raadplegen in dit besluitvormingsproces. Er komt geen stemming en die keuze is gebaseerd op een 33 jaar geleden genomen formeel besluit in een tijd dat de eerste divisie en economie gezond was en doordeweekse speeldagen een uitzondering. 

De keuze die nu gemaakt wordt is echter geen formaliteit, zeker gezien gewijzigde omstandigheden, impact op de club en risico's die genomen worden. Een stemming onder de leden of nog beter meer tijd en ruimte nemen (b.v. volgend jaar promoveren en daar op voorbereiden) zou meer recht doen aan deze gevoelige en mogelijk belangrijkste te nemen beslissing in de historie van deze zeer succesvolle zaterdagclub.

Katwijk zal de komende dagen wikken en wegen. Dinsdag 4 juni weten we meer. Wat denkt u er als volger van de Topklasse Zaterdag van?

KNVB in het nauw; topklassers een douw?

De invoering van de Topklasse werd een paar jaar geleden met gemengde gevoelens begroet. Zondagamateurs waren hoopvol, zaterdagamateurs meer sceptisch. Nu 3 seizoenen verder leven die gemengde gevoelens nog steeds.

De toeschouwersaantallen zijn dalende en liggen bij een aantal clubs zelfs onder hun gemiddelden uit de tijd dat de hoofdklasse nog het hoogst haalbare was.
Vooral in de Topklasse Zondag is dat merkbaar wat er mede de oorzaak van is dat nu al 3 zondagtoppers (Hilversum, Feyenoord en Argon) hun heil in de zaterdagcompetitie zoeken. Een grotere uitstroom in het zondagvoetbal ligt op de loer. Haaglandia lijkt de volgende kandidaat.

Neergang Jupiler League en Topklasse

Daarnaast is het primaire doel van de KNVB; aansluiting op en doorstroming met het betaalde voetbal, niet gehaald. In tegendeel, na een eerste opleving bij de start van de topklasse is er nu een neergang te bespeuren; niet alleen in belangstelling maar ook in financiële armslag, waarbij uiteraard de crisis ook een aardige duit in het zakje doet.
De KNVB blijft vooralsnog vasthouden aan de fors hogere eisen bij toetreding tot het betaalde voetbal, waardoor het financiële gat alleen maar groter is geworden en geen amateurclub er een seconde over piekert om te promoveren naar de zieltogende Jupiler League, dat langzamerhand door de faillissementen uitgedund raakt.
Kortom; je hoeft geen profeet te zijn om te voorspellen dat het zo niet de goede kant op zal gaan met zowel de Jupiler League als de Topklasse.

Maatregelen KNVB

De KNVB is de afgelopen tijd bezig geweest om middels diverse proefballonnetjes de mogelijkheden en het  draagvlak te peilen voor veranderingen. Dan gaat het om zaken als het instellen van verplichte promotie naar het betaalde voetbal voor de topklassekampioen, verlaging licentie-eisen, toetreding beloftenteams BVO's tot de Jupiler League, een nieuwe 2e divisie en als laatste een poging om de huidige topklassekampioenen Katwijk en Achilles'29 te bewegen tot promotie.
De KNVB schijnt op 23 mei 2013 een besluit te nemen uit een aantal scenario's op basis van de hierboven genoemde opties. Als de KNVB consessies doet m.b.t. licentieeisen en de vrijdag als vaste speeldag loslaat dan lijkt promotie van zondagkampioen Achilles'29 naar de Jupiler League een feit, omdat hiermee wordt ingegaan op de belangrijkste door voorzitter Derksen geuite eisen.
Of zaterdagkampioen Katwijk dit voorbeeld gaat volgen zal van meer factoren afhangen. Katwijk heeft minder voorbereidingstijd dan Achilles'29 en zal toch eerst op erg korte termijn draagvlak bij de leden en lokale overheid moeten krijgen om tot deze stap over te kunnen gaan.

Risico's en mogelijke negatieve effecten

Maar het probleem lost zich even niet op met promotie van 2 topklassers en verlaging van licentieeisen. Er kleven nogal wat risico's aan deze noodoplossing zoals :

• Topklasser kan noodzakelijke financiële groei niet waarmaken en bungelt daardoor onderin de Jupiler League
• Verdere verzwakking Topklasse vanwege vertrek 2 topteams
• Verdere verzwakking Jupiler League vanwege lagere licentie-eisen
• Verdere verzwakking Topklasse omdat ervaren profspelers minder snel kiezen voor Topklasse vanwege toename mogelijkheden om als semiprof in Jupiler League te blijven spelen
• Mogelijke vergroting van het gat tussen Jupiler League en Eredivisie (en daarmee verplaatsing van het probleem)
• Verdere verlaging toeschouwersaantallen Topklasse a.g.v. concurrentie door Jupiler League als deze ook op zaterdag gaat spelen

Natuurlijk zijn er ook positieve effecten mogelijk zoals verbetering van de financïele gezondheid van de Jupiler League clubs door verlaging spelerskosten en meer sportieve uitdaging voor Topklassers vanwege betere haalbaarheid promotie.

Versterking Topklasse

De KNVB zou niet enkel moeten inzetten op verlaging van de instroomdrempel om het gat tussen de Topklasse en de Jupiler League te verkleinen  maar daarnaast ook in moeten zetten op (financiële) versterking van de amateurtop, zodat het gat ook van onderaf wordt gedicht.

Dit is mogelijk door in te grijpen in de huidige competitieopzet van de topklasse. Deze beste optie lijkt regionalisering van het topamateurvoetbal middels het instellen van gemengde en regionaal ingedeelde topklassen (2, het liefst 3) met zaterdagmiddag als vaste speeldag. De voordelen van regionalisering op zaterdag kunnen zijn:

• toename toeschouwersaantallen vanwege toename van het aantal derby's en regionale wedstrijden
• toename toeschouwersaantallen i.v.m. ontbreken concurrentie van eredivisie (vooral de TV uitzendingen op zondag)
• toename inkomsten vanwege vergroting regionale uitstraling en binding. Dit biedt mogelijkheid om aan te sluiten op regionale TV- en sponsorgelden. De topklasse onderscheidt zich door regionalisering van de 2 landelijke betaalde competities en vist dan in een andere vijver. 
• financieel en sportief interessantere kampioenscompetitie met toegenomen kans op promovendus naar betaald voetbal (3 ipv 2 kandidaten)

Deze opzet kan de opgang betekenen voor de Topklasse en maakt de kans groter dat het gat met het betaalde voetbal op termijn op een gezonde manier wordt gedicht.
Alleen een goed fundament maakt echte en structurele groei mogelijk in alle daarboven gelegen lagen van de voetbalpiramide.

Alternatief is een landelijke 2e divisie middels samenvoeging van de 2 huidige topklassen tot 1 gemengde, maar daar lijkt geen ruimte voor te zijn aangezien de eerste divisie als landelijke competitie al moeite genoeg heeft om financieel het hoofd boven water te houden. Het feit dat men er niet in is geslaagd om landelijke sponsoren en de landelijke televisie te binden aan de topklasse geeft duidelijk aan dat daar niets meer te halen is.

Meer focus van de KNVB op het gezond maken van de amateurtop en daarmee versterking van de piramide in het voetbal zou welkom zijn en een logisch gevolg op de koers die ingezet is met het vormen van een topklasse. Daarbij moet echte aansluiting op het betaald voetbal mogelijk worden gemaakt, zodat er ook gezonde druk van onderaf op het betaald voetbal komt te ontstaan.
Een douw voor de topklassers zou welkom zijn, maar dan wel eentje van onderaf.